سؤال :
سلام، باپسرى تلفنى دوست شدم تقريبايه سال ونيم.گفته بودم چطورى هستم و قبول صد در صدكرده بود و ميگفت تومال منى از هر لحاظم بهترازاون هستم وتاييد ميكنه به محض اينكه منوديد به سادگى گفت نمي خوامت وقيافه متوسطى دارم وبه شدت اول اين ماه دلموشكسته وخردوله كرده و هر روز گريه ميكنم از رمق افتادم ولى من ديدمش چون خيلى دوستش دارم قبولش كردم صادقانه گفته بودم همه چى رو. ميگه من خيلى فراوان خوشگل ميخوام اگه خيلى خوشگل بودى عين هنديا، باهات مى موندم فقط بخاطرقيافم خيلى ساده گفت نميخوامت ومنم هايى وغم دلتنگيش ودرعجبم چرادلموبسادگى پس زد آخه چرا؟؟! درحاليكه قبولم كرده بود.خواهش ميكنم تو رو خدا راهنمايى سازنده بكنيد چاره حال و فكرم باشه. قول داده بود و قسم خورده بودو...پسرخوب وسالمى ام هست ميدونم، قول داده بود منم باوركرده بودم ودلم پيششه ودلتنگشم.
جواب :
ازاينكه ما را براي بيان مشكلاتتان و يافتن بهترين راه حل براي حل آنها همراه و راهنماي خود دانسته ايد سپاسگذاريم . ما نيز در تلاشيم تا براي ادامه زندگي شما به بهترين نحو، بهترين راه حلها را ارائه دهيم. توجه كنيد كه در اين مقطع از زندگي كه احساسات جواني بيشترين نقش را بازي ميكنند تصميمات عاقلانه كمرنگ نشوند چرا كه كمرنگ شدن نقش عقل در تصميماتتان موجب ضرر و زيان در بخش بزرگي از روزهاي زيباي جوانيتان خواهد شد. سوال اصلي شما اين بود كه كسي را دوست داريد كه با وجود ابراز علاقه تلفني به محض ديدن شما گفته كه دوستتان ندارد، حال چه بايد بكنيد؟ خواهر گرامي در پاسخ به سوال شما ابتدا توجهتان را به چند مطلب جلب مي كنيم: اولا : ازدواج يكي از مسائل مهم زندگي هر انساني است زيرا در همه ابعاد زندگي تأثير دارد. ازدواج موفق ميتواند باعث پيشرفت انسان در زمينه هاي مختلف شود كما اينكه اگر ازدواج ناموفق باشد مشكلات زيادي را براي انسان به وجود مي آورد و مانع رشد و ترقي مي شود. بنابراين بايد در انتخاب همسر احساسات را كنار گذاشت و با اين امر مهم سنجيده برخورد كرد و از هر گونه شتابزدگي، يك جانبه گرايي، ظاهربيني و سطحي نگري اجتناب كرد و عاقلانه بر اساس ملاكهاي مشخصي تصميم گرفت. مطمئنا شما هم با ما موافقيد كه علاقه پيدا كردن به شخصي خاص از جنس مخالف، پيش از آن كه انسان همه جوانب امر را سنجيده باشد كاري كاملا اشتباه است، زيرا، اولا به دليل شدت اين علاقه، در بسياري از مواقع، انسان نميتواند خود را كنترل كند و به سوي گناه كشيده ميشود. ثانيا: اين علاقههاي شديد فشار شديدي به فرد وارد ميكند به گونهاي كه توان انجام هر كاري مثل درس خواندن، كار كردن و ... را از او ميگيرد و از اين جهت به او ضربه شديدي وارد ميكند و سعادت آينده او را به خطر مياندازد.(نمي دانيم آسيبي كه شما را مي آزارد تا چه حد است اما حداقل همين درگيري فكري و رواني مثال مناسبي براي اين عوارض است) ثالثا، علاقه شديد و عشق كور و بدون شناخت صحيح به يكديگر در دوران جواني كه برخاسته از غليان غريزه جنسي است و هيچگونه پختگي و انديشهورزي در آن وجود ندارد، قدرت انتخاب صحيح را از انسان ميگيرد. و به فرموده امام علي عليه السلام «حب الشيء يعمي و يصم» يعني دوست داشتن چيزي باعث كور و كر شدن انسان مي شود و انسان نميتواند محاسن و معايب آن را ببيند، زيرا عاشق، معشوق را زيبا ميبيند و نميتواند غير از زيبايي چيز ديگري ببيند. لذا خيلي نمي توان به اين قضاوت مطمئن بود كه شما دو نفر به يكديگر مي آمديد و براي يك ازدواج موفق مناسب بوديد. بنابراين به نفعتان است كه از اين گونه تمايلات عاشقانه قبل از ازدواج حتي در صورت رعايت موازين شرعي، اجتناب كنيد. ثالثا: نكته اي كه معمولا جوانان ما به آن توجه ندارند اين است كه دختر خانمها معمولا عشق ورزند و آقا پسرها عشق باز. لذا در اين گونه روابط معمولا دخترها به فكر ازدواج و زندگي مشترك هستند اما در مورد پسرها هميشه اينگونه نيست. وقتي خانمي عاشق آقايي ميشوند ، هشتاد درصد عشق واقعي است. چون همان طور كه گفته شد خانم ها عشق ورز هستند ولي آقايان عشق باز هستند و در اين عشق هايي كه خانم ها بطرف آقايان مي روند ، اين خانم ها هستند كه خيلي لطمه ميخورند . دانشجوي گرامي شما دل به فردى بستهايد كه او در حال حاضر اصلاً به شما ذرّهاى توجه ندارد؛ شما نميتوانيد ايشان را وادار به ازدواج با خودتان كنيد. مطمئنا او قصد ندارد با شما ازدواج كند بنابراين شما هم بايد به ازدواج با فردي ديگر بينديشيد و گشايش بختتان را در جاي ديگري جستجو كنيد. چرا كه در ازدواج لازم است هر دو طرف به هم علاقه داشته باشند. علاقه يك طرفه جز دردسر چيزي در بر ندارد. خوش آن بي مهرباني هر دو سر بي كه يك سر مهرباني درد سر بي با اينكه ممكن است اولين واكنشتان در برخورد با اين قضيه به اصطلاح آويزان شدن و سعي در برقراري ارتباط مجدد با وي بوده باشد، اما بهترين راهكار اين است كه واقعيت را بپذيريد و سعي كنيد آن فرد را فراموش كنيد. درد دوست داشتن كسي كه هيچ علاقهاي در قلبش به شما احساس نميكند، نابودتان ميكند. احساس دوست داشتن كسي كه دوسستتان ندارد احساسات نوميدانه اي را در شما ايجاد ميكند. وقتي فكر كنيد كه پسري كه يك سال و نيم است دوستش داريد دقيقاً هماني است كه ميخواهيد، اين احساسات قويتر هم ميشوند. بيشتر آدمها با اميد اينكه روزي بتوانند آن فرد را به دست بياورند روزگار ميگذرانند اما اين اميدها هيچوقت به واقعيت بدل نميشوند و آنها را با چشماني گريان و دلي پردرد بر جاي ميگذارند. منتظر وصال يك عشق شدن ممكن است شكستن قلبتان را به دنبال داشته باشد. با اينكه به نظر دشوار ميآيد اما فراموش كردن و ادامه زندگي بهترين كاري است كه ميتوانيد انجام دهيد و البته عاقلانه ترين كار . يكي از نعمت هاي خداوند به انسان فراموشي است شايد خودتان هم ديده باشيد كه وقتي بستگان نزديك شخصي از دنيا مي روند، در روزهاي اول او فكر مي كند كه ديگر دنيا برايش غير قابل تحمل است ولي به مرور زمان ممكن است روزها بگذرد ولي حتي براي چند ثانيه هم يادي از آن مرحوم نكند. شما چه بخواهيد وچه نخواهيد بعد از مدتي ايشان را فراموش خواهيد كرد و الان تنها كاري كه مي توانيد بكنيد اين است كه سرعت اين كار را افزايش دهيد تا از ضررهاي روحي، رواني و مادي اين افكار بكاهيد. لذا سعي كنيد به جايگزين بهتري براي ايشان بينديشيد مانند حالتي كه مي خواهي چاقويي را از دست بچه اي بگيري در نتيجه بايد وسيله جذابتري را به او بدهي. در اصطلاح روانشناسي به اين حالت جابه جايي گفته مي شود. شايد حالا خودتان هم به اين نتيجه رسيده باشيد كه هيچ جايگزيني بهتر و زيباتر از خداوند نيست پس دل از غير او ببنديد و دل را به او بسپاريد و لذت مناجات را در اين ماه عزيز درك نماييد. خدا را شكر كنيد قبل از اينكه كار به جاهاي باريك بكشد و او فرصت سوء استفاده از احساسات شما را پيدا كند طينت خود را نشان داده و رابطه شما خاتمه پيدا كرده است و بدانيد خداوند مهربان در همه حال مراقب و پشتيبان شما بوده و خواهد بود.از اين رو حال كه ميبينيد كه فرد مورد علاقه شما، هيچ كششي به سوي شما ندارد، بهترين كار اين است كه علاقهتان را به ايشان به تدريج خاموش كنيد و مهر وي را از دل خود بيرون كنيد. درست است كه اين كار سخت و دشوار است اما چارهاي غير از آن نيست و در عين حال، كار غير ممكني هم نيست. بسيارند افرادي كه در عشق شكست ميخورند و مجبور ميشوند كسي را كه براي ازدواج خود در نظر گرفته بودند به فراموشي بسپارند. به هيچ وجه معلوم نيست كه خير شما در آن باشد كه با ايشان ازدواج كنيد. چه بسا ازدواج شما با فرد ديگر، به صلاح شما باشد. لذا نبايد از اين كه ايشان توجهي به شما ندارد و نميخواهد با شما ازدواج كند خيلي ناراحت باشيد. در ادامه، يك سري راهكار جهت فراموش كردن ايشان ارائه ميدهيم. عمل به اين راهكارها ( كه البته انجامشان صبوري و متانت شما را مي طلبد ) ميتواند ياريگر شما در تعديل رواني خود و بازيافتن آرامش تان باشد. بنابراين، خواهر محترم: 1. واقعيت را بپذيريد: وقتي عاشق كسي هستيم احساس ميكنيم كه آن فرد تنها كسي است كه ميتواند ما را شاد و خوشبخت كند. چيزي كه نميتوانيم درك كنيم اين است كه هيچوقت نميتوانيم با كسي كه دوستمان ندارد خوشبخت شويم. ممكن است احساس كنيد ميتوانيد براي همه عمر به آن فرد متعهد باشيد، اما فرد مقابل اين احساس را به شما ندارد و چه بسا در آينده با گفته هايي نظير« من كه تو رو دوست نداشتم تو منو ميخواستي پس حالا هم ... » پذيرش همه شرايط و مشكلاتتان را به گردن شما بيندازد و كاملا از ادامه همراهي با شما سر باز بزند. فكر ميكنيد چنين وضعيتي تا چند وقت قابل تحمل خواهد بود؟ پس به جاي سعي و تلاش براي برقراري ارتباط مجدد با آن فرد سعي كنيد اين واقعيت را بپذيريد كه اين عشق دوطرفه نيست و آن را فراموش كنيد. ديگر وقت و فكر و انرژي بيشتري را صرف آن فرد نكنيد. پذيرش اين واقعيات باعث ميشود بتوانيد تمركزتان را تغيير داده و اولين قدم براي فراموش كردن آن فرد را برداريد. 2. نگاه هاي خود را كنترل كنيد زيرا هر نگاهي مي تواند شعله هاي اين عشق كاذب را بيشتر كند و شما را با مشكل جدي مواجه نمايد از اين رو خداوند متعال زنان و مردان مؤمن را از نگاه به نامحرم منع كرده است (سوره نور، آيات 30 و 31) و نيز اميرالمومنين عليه السلام مي فرمايد: هر كس چشم خود را آزاد بگذارد هميشه اعصابش ناراحت و به آه و حسرت دايم گرفتار خواهد شد. 3. از حرف زدن با جنس مخالف جز در مواقع ضروري و به ويژه با فرد مذكور جدا اجتناب كنيد. 4. علاوه بر كنترل نگاه، دل خود را كنترل كنيد و از فكر كردن به او خودداري كنيد و هرگونه آثاري كه شما را به ياد او مي اندازد از قبيل شماره تلفن، پيامك ... را از بين ببريد. 5. هرگاه فكر او به ذهن شما خطور كرد بلافاصله خود را به فكر و يا كار ديگرى مشغول كنيد. به موضوعات جديد فكر كنيد و از اشتغال ذهنى درباره او بپرهيزيد . 6. از هرگونه تماس حضوري، تلفني يا مكاتبه اي با او جدا خودداري كنيد. 7. سعى كنيد از قرار گرفتن در تنهايى اجتناب كنيد مگر در مواقع ضرورى. ارتباط خود را با اهل خانواده و فاميل كه با آنها رفت و آمد داريد، تقويت كنيد و از گوشه گيري و انزوا اجتناب كنيد. 8. از بيكارى اجتناب كنيد و اوقات خود را با اشتغالات مختلف و خلاقيتها و برنامههاى مورد علاقهتان نظير مطالعه، انجام كارهاى هنرى و ورزشى، چنان تنظيم كنيد كه فرصت فكر كردن درباره وى را نداشته باشيد. 9. سعى كنيد حساسيت مثبت خود را نسبت به او از بين ببريد و به خود تلقين كنيد «كسى كه مرا دوست ندارد و نمىخواهد با من زندگى كند پس چرا من او را دوست بدارم» يا «او نمىتواند همسر مناسبى براى من باشد زيرا مرا دوست ندارد» «من هم او را دوست ندارم» و هر وقت فكر او به ذهنتان خطور كرد اين جملات را تكرار كنيد. 10. هرگاه فكر او به ذهنتان آمد، موضوع يا موضوعات مختلفى را در ذهن يا در دفترچه يادداشت خود داشته باشيد و به سراغ آنها برويد و دربارهى آنها فكر كنيد. 11. هرگاه متوجه شديد ذهنتان ناخودآگاه به آن مشغول شده است به خود چنين تلقين كنيد و بگوئيد «بس است» و آهسته مشت خودتان را روى ميز يا زمين بزنيد. بدين ترتيب تغيير حالت به وجود آمده، فضاى ذهنىتان را تغيير خواهد داد. 12. يقينا چند نكته يا ويژگى منفى هم در او يافتهايد يا مشاهده كردهايد، كما اينكه متذكر شده ايد از هر لحاظ بهتر از او هستيد، بنابراين هرگاه ذهنتان به سوى او معطوف شد بلافاصله به ويژگىهاى منفى او فكر كنيد و به خود بگوئيد او به خاطر اين اوصاف، مناسب و شايستهى من نيست. 13. به خود چنين بگوئيد كه مطمئناً بهتر از او هم وجود دارد و من ميتوانم براى آيندهام شريك زندگي بهترى پيدا كنم. 14. تا وقتي كه كاملا خوابتان نگرفته به رختخواب نرويد. 15. به مطالعه روي بياوريد. كتابهاي مفيد و سازنده اخلاقي و علمي مطالعه كنيد. 16. با توجه و تمركز روي مسائل معنوي به ويژه نماز و شركت در مراسم مذهبي به خود آرامش دهيد و هر روز مدتي را به قرائت قرآن و خواندن دعا اختصاص دهيد. 17. از لحاظ روانشناسي يكي از علل ايجاد افسردگي در افراد, شكل گيري دلبستگي هاي بيجا بين افراد و سپس گسسته شدن اين دلبستگي است. تحقيقات متعدد هم اين امر را اثبات نموده است. پس قبل از اينكه سروكارتان به قرص هاي آرام بخش و شوك الكتريكي و ... بيفتد به فكر سلامت روان خود باشيد و اراده جدي در فراموشي فرد مذكور را پيشه خود كنيد! 18. نكته آخر و بسيار مهم اين است كه اگر خواستگار مناسبي داشتيد ازدواج كنيد و بيدليل و به اميد واهي رسيدن به پسر مزبور خواستگارانتان را رد نكنيد. نكته پاياني پرسشگر محترم، لازم است در علاقه پيدا كردن به فرد مورد نظر به معيارها و ملاك هايي كه در انتخاب همسر بايد در نظر گرفته شود ، توجه كافي شود نه آنكه تحت تاثير برخي احساسات و هيجانات به فردي دل بسته و به گمان آنكه شيفته باطن شده ايم نه ظاهر امر بر فرد مشتبه شود به عبارت ديگر گاهي فرد خود هم نمي داند و ناخودآگاه به فردي علاقه مند شده و حال آنكه به همان مشكلي گرفتار مي شود كه گمان مي كند از آن فرار كرده است. مجددا تاكيد مي كنيم از هر گونه تماس و صحبت با آن پسر جدا خودداري كنيد چرا كه اظهار علاقه و دوستي به نامحرم چه رو در رو يا از طريق پيامك يا هر چيز ديگر، بدون شك از نظر شرعي كار حرامي است. دوستي با نامحرم علاوه بر آنكه عملي حرام است، پيامدهاي بسيار بدي براي دختر و پسر (بخصوص دختر) به دنبال دارد. روابط و دوستي دختر و پسر، هر چند به بهانه ازدواج، داراي آفت ها و آسيب هاي رواني و اجتماعي جبرانناپذيري است. فاطمه سادات حسین پور